Jedną z najważniejszych, jeśli nie najważniejszą, pracą do wykonania w ogrodach na przedwiośniu jest przygotowanie gleby pod nowe uprawy. Po każdej zimie, niezależnie od mrozów i intensywności opadów, ziemia potrzebuje spulchnienia, dotlenienia i dożywienia odpowiednimi składnikami. Jest to także idealna pora na poprawienie jej struktury oraz zbadanie i dostosowanie jej odczynu pH do planowanych upraw. W ten sposób pomagamy roślinom tworząc im jak najlepsze warunki do rozwoju.
Przed przystąpieniem do zakładania, uprawiania ogrodu warto zawsze sprawdzić rodzaj gleby i jej odczyn pH, od tego bowiem zależy prawidłowe zaplanowanie nasadzeń. Najlepiej jest skorzystać z fachowych porad i usług profesjonalistów, ale można też poradzić sobie samemu z tym zadaniem w podstawowym zakresie. Wystarczy elementarna wiedza oraz dobra glebogryzarka, by sprawnie zmodyfikować naturalne warunki glebowe.
Glebogryzarka – najmniejsze modele dla ogrodników-amatorów , z linii PROFI (FJ500), PROFI+ (F 560, F 720, F 810) czy nowe, profesjonalne glebogryzarki Super Komfort, w których noże pracują w systemie przeciwbieżnym ARS (Active Rotary System) – jest najwygodniejszym asystentem ogrodnika, sadownika, szkółkarza, a nawet i rolnika w zakresie sprawnego przygotowania gleby do nowego sezonu. Nowoczesne maszyny sprawnie spulchniają i napowietrzają glebę, dokładnie mieszają też ziemię z nawozami i są przeznaczone do pracy na każdym rodzaju gleby - ich dobór należy dostosować do wielkości terenu oraz intensywności prac.
Co warto wiedzieć o rodzajach gleby i łatwych sposobach poprawiania jej struktury
Gleba gliniasta – jest mało przewiewna i nie przepuszcza wodę, ale jednocześnie zachowuje składniki pokarmowe. Przed wiosną powinna być rozluźniona, spulchniona i wymieszana pół na pół z gruboziarnistym piaskiem. Dzięki temu zwiększymy jej właściwości sorpcyjne.
Podobnie warto postąpić z glebą ilastą, która jest żyzna i wilgotna. Jej spulchnienie, napowietrzenie i wymieszanie z niewielką ilością piasku lub torfu stworzy dobre warunki do rozwoju roślin.
Gleba piaszczysta to ziemia o niskiej wartości użytkowej. Łatwo przepuszcza wodę, z którą „uciekają” składniki pokarmowe. Ten rodzaj gleby mieszamy z ziemią kompostową lub torfem oraz z niewielką ilością gliny, co zapewni lepszą przepuszczalność i zawartość zasobów odżywczych.
Gleba żwirowa jest równie jałowa jak piaszczysta i jeszcze łatwiej przepuszcza wodę wraz ze składnikami pokarmowymi. Dlatego, jeśli planujemy nasadzenia na tym rodzaju gleby, należy ją przemieszać z materią organiczną oraz ziemią gliniastą i dobrać odpowiednie gatunki roślin.
Gleba piaszczysto-gliniasta to tzw. „gleba średnia”. Jest zasobna w składniki odżywcze i dobrze utrzymuje wilgotność. Po zimie powinna być spulchniona i dotleniona oraz wymieszana z odpowiednim do upraw nawozem.
Najlepszą, ale i najrzadziej występującym podłożem pod uprawy jest żyzna gleba próchnicza, która ma najlepsze dla roślin właściwości sorpcyjne. W tym przypadku warto na wiosnę ją lekko wzruszyć – spulchnić i dotlenić.
Przygotowanie gleby pod uprawy krok po kroku
- Sprawdź rodzaj gleby – łatwiej będzie poprawić jej strukturę i skorygować warunki glebowe.
- Sprawdź odczyn pH i zawartość składników pokarmowych NPK - najskuteczniejszą metodą sprawdzenia kwasowości gleby oraz NPK jest profesjonalna analiza, która wskaże dokładne i efektywne sposoby dostosowania jakości gleby pod konkretne uprawy. Warto pamiętać, że większość roślin ogrodowych i trawa lubią umiarkowany odczyn kwasowości pH 5,5-7,0.
Żyzność gleby można też wywnioskować na podstawie obserwacji rosnących roślin, np. na podłożu nieuradzajnym chętnie rośnie biała koniczyna, stokrotki, margerytki, które są wskazówką do stosowania nawozów wieloskładnikowych. Na glebie podmokłej, wymagającej piaskowania, rośnie jaskier rozłogowy i skrzyp. Natomiast pokrzywy, gorczyca polna, mokrzyca są oznaką sporej zawartości azotu w glebie. W tym ostatnim przypadku trzeba unikać stosowania nawozów azotowych. - Oczyść teren – z chwastów i kamieni, które zazwyczaj pojawiają się na powierzchni po zimie. Wskazane jest także odczekanie kilku dni na wykiełkowanie nasion chwastów, ponieważ łatwiej będzie je wyplenić na tym etapie, niż później w uprawie. Po usunięciu młodych chwastów warto ponownie przekopać teren glebogryzarką, by dokładniej je zniszczyć.
- Przekop podłoże – do przekopania podłoża można przystąpić po ustąpieniu mrozu i ociepleniu się gleby, zwłaszcza gdy jest to gleba ciężka, zbita, dawno nieuprawiana. Przekopanie służy jednocześnie spulchnieniu gleby i dotleniu, a także przemieszaniu z dodawanym nawozem. Rekomendowaną głębokością jest ok. 20 cm, ponieważ nie spowoduje to wydobycia na wierzch jałowego podglebia, a umożliwi dokładne wymieszanie ziemi ze składnikami pokarmowymi i środkami regulującymi odczyn chemiczny. Najlepszym sposobem użyźnienia podłoża jest rozścielenie kompostu, dzięki czemu zwiększymy właściwości sorpcyjne gleby i ograniczymy wypłukiwanie nawozów. Zależnie od odczynu pH podłoża można także przeprowadzić wapnowanie, które poprawia strukturę gruzełkową gleby i zwiększa stopień jej dotlenienia.
- Odczekaj kilka dni – przekopane podłoże wymaga odpoczynku, podczas którego osiądzie. Proces ten można przyśpieszyć poprzez podlewanie. Warto również pamiętać, że gleba powinna nagrzać się przed rozpoczęciem nasadzeń.
- Wyrównaj nawierzchnię – po okresie odczekania, teren należy wyrównać grabiami.
- Wysiej lub posadź rośliny.
